1. Dấu ấn lịch sử và văn hóa của các xã cũ

Trước khi sáp nhập, bốn xã: Hoằng Tiến, Hoằng Yến, Hoằng Hải và Hoằng Trường thuộc huyện Hoằng Hóa – tỉnh Thanh Hóa là những địa phương có bề dày truyền thống lịch sử – văn hóa, gắn liền với cư dân ven biển xứ Thanh:

Hoằng Tiến: xã có 4 di tích được cấp hạng, trong đó có 3 di tích  cấp tỉnh:

-Di tích cách mạng Lê Quang trường- thôn Kim Tân 2

-Di tích VH Cấp tỉnh Nhà Thờ họ Lê Duy ( Kim Sơn)

-Di tích Văn hoá Đội Tám( Lê Xuân Tuyển) thôn Đông Thành – xã Hoằng Tiến và đặc biệt, có 1 Di tích kiến trúc nghệ thuật Quốc gia  Đền thờ Tô Hiến Thành, nơi thể hiện nét văn hóa truyền thống tôn sư trọng đạo, điểm tham quan nổi bật trong lễ hội du lịch biển.

Hoằng Trường: có Tượng đài Lão dân quân Hoằng Trường: tưởng nhớ các lão dân quân đã bắn rơi máy bay Mỹ, tiêu biểu cho cuộc khởi nghĩa sớm giành chính quyền năm 1945. Khu văn hóa – tâm linh Hòn Bò – Lạch Trường và Chùa Bụt: điểm đến hấp dẫn du khách, trong chuỗi du lịch biển và tâm linh.Con đường du lịch dọc biển dài 2,1 km (Phúc Ngư → Giang Sơn) được đầu tư với kinh phí 220 tỷ, bàn giao năm 2024, kết nối hạ tầng Flamingo, tăng tính trải nghiệm cho khách

Hoằng Hải: là  địa bàn có cảnh quan biển đẹp, được biết đến với tiềm năng du lịch và nét văn hóa ngư dân phong phú. Có Di tích lịch sử văn hóa và kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia đền An Lạc. Đền nằm ở thôn An Lạc. Đền được xây dựng vào thế kỷ XVI và là nơi thờ tự Đệ nhất Khai.

Hoằng Yến:  Vùng đất ẩn chứa hồn cốt văn hóa mang đậm dấu ấn của biển khơi, được thiên nhiên ban tặng cho bức tranh sơn thủy hữu tình, với dãy núi Linh trường hiên ngang vươn mình ra biển lớn; cửa Lạch Trường miệt mài đưa vị mặn mòi của biển tạo nên một vùng châu thổ rộng lớn, dòng sông Ngu Giang (nay là sông Linh Trường).

Sự kết hợp của 04 đơn vị tạo nên một chỉnh thể hành chính mới – xã Hoằng Tiến, vừa tiếp nối di sản truyền thống, vừa mở ra cơ hội lớn cho sự phát triển bền vững trong thời kỳ đổi mới toàn diện của đất nước.

2. Vị trí địa lý – hành chính

Xã Hoằng Tiến mới nằm trong vùng biển Hải Tiến – mở rộng dọc 12 km, liền kề xã Hoằng Thanh, thuộc phía Đông tỉnh Thanh Hóa. Là địa bàn ven biển có vị trí chiến lược trong kết nối kinh tế biển – nông thôn – đô thị:

-        Phía Bắc giáp biển Đông, thuận lợi cho phát triển ngư nghiệp, du lịch.

-        Phía Đông Nam tiếp giáp các địa phương ven biển phát triển mạnh du lịch thuộc huyện Hoằng Hóa trước đây

-        Phía Tây và Tây Nam tiếp giáp các xã nội vùng, dễ dàng kết nối hạ tầng và giao thương.

Với vị trí nằm gần tuyến đường ven biển tỉnh, xã Hoằng Tiến là đầu mối quan trọng trong chuỗi phát triển kinh tế vùng duyên hải Thanh Hóa.

3. Diện tích và dân số

-        Tổng diện tích tự nhiên: khoảng 23,8 km².

-        Dân số: hơn 29.687 người (ước tính 2025), là một trong những đơn vị hành chính cấp xã có quy mô dân số lớn nhất khu vực.

-        Dân cư phân bố theo cụm, tập trung ở các làng biển và vùng sản xuất nông nghiệp.

4. Đặc điểm kinh tế – xã hội

-        Kinh tế biển là trụ cột với các ngành nghề truyền thống như khai thác, nuôi trồng và chế biến thủy sản.

-        Du lịch biển phát triển nhờ vị trí giáp bãi biển Hải Tiến – khu du lịch trọng điểm của Thanh Hóa.

-        Nông nghiệp – dịch vụ – thương mại được duy trì và mở rộng theo hướng kết hợp sinh thái, văn minh.

-        Xã hội ổn định, người dân đồng thuận cao với mô hình hành chính mới, các chính sách an sinh được đảm bảo.

5. Bộ máy tổ chức chính trị

         Xã Hoằng Tiến hiện có:

-        53 tổ chức Đảng trực thuộc Đảng ủy

-         Số lượng đảng viên: 913 đảng viên

6. Các cơ quan, đơn vị trên địa bàn

Khối cơ quan hành chính – chính trị:

Đảng ủy, HĐND, UBND xã

Ủy ban MTTQ và các đoàn thể chính trị – xã hội

Các cơ quan chuyên môn:

Công an xã

Ban Chỉ huy Quân sự

Trung tâm Phục vụ Hành chính công

Các đơn vị sự nghiệp công lập:

01 Trung tâm Cung ứng dịch vụ công

04 Trạm y tế

Tiếp tục duy trì tất cả các trường: Mầm non, Tiểu học, Trung học cơ sở tại các xã cũ.

7. Vị trí các trụ sở làm việc

Trụ sở các cơ quan, đơn vị của xã Hoằng Tiến được bố trí như sau:

- Đảng ủy, UBMTTQ và các tổ chức đoàn thể xã đặt tại Công sở xã Hoằng Tiến cũ

- HĐND- UBND và Quân sự xã: Công sở xã Hoằng Hải cũ: địa chỉ: số 62, đường ĐH- HH13, thôn Trung Thượng

- Trung tâm Phục vụ Hành chính công: Phó giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Hoàng Hải - ( ông Nguyễn Hữu Việt số điện thoại đường dây nóng là 0987.370.148) và Trung tâm Cung ứng Dịch vụ công: đặt tại Công sở xã Hoằng Hải (cũ).

- Công an xã: đặt tại Trụ sở UBND xã Hoằng Trường (cũ).

8. Tiềm năng

Trong bối cảnh thực hiện chính quyền hai cấp, Hoằng Tiến mới có nhiều lợi thế để bứt phá:

-       Phát triển du lịch cộng đồng gắn với biển: nghỉ dưỡng sinh thái, làng nghề, lễ hội truyền thống.

-       Hiện đại hóa sản xuất thủy sản, nâng cao chuỗi giá trị và kết nối với các khu chế biến.

-       Đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ: kè biển, giao thông ven biển, hệ thống thoát nước và xử lý môi trường.

-       Thu hút đầu tư tư nhân vào các lĩnh vực giáo dục, y tế, công nghiệp sạch.

-       Ứng dụng chuyển đổi số toàn diện trong điều hành chính quyền và cung cấp dịch vụ công cho nhân dân.

9.Tầm nhìn và định hướng phát triển

-Trở thành xã ven biển kiểu mẫu, phát triển các ngành kinh tế biển chủ lực như du lịch, thủy sản, dịch vụ – thương mại.

-       Phát triển hạ tầng thông minh, ứng dụng chuyển đổi số mạnh mẽ trong quản lý và phục vụ nhân dân.

-       Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, đưa yếu tố văn hóa thành điểm nhấn của các sản phẩm du lịch cộng đồng.

10. Ý nghĩa của sự sáp nhập – thành lập xã mới Hoằng Tiến

-       Việc sáp nhập các xã và thành lập xã Hoằng Tiến mới không chỉ là yêu cầu từ thực tiễn quản lý hành chính mà còn là bước chuyển quan trọng chuẩn bị cho việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh và xã) từ ngày 1/7/2025, theo chủ trương chung của Trung ương Đảng và Chính phủ.

-       Đây là một bước đi chiến lược nhằm tinh gọn bộ máy, tăng hiệu quả điều hành, giảm chồng chéo, đồng thời phát huy nguồn lực tập trung để phục vụ người dân tốt hơn.

-       Việc giữ lại tên gọi “Hoằng Tiến” là sự tiếp nối biểu tượng truyền thống và khẳng định vai trò tiên phong của vùng đất này trong định hướng phát triển mới.

KẾT LUẬN

Việc thành lập xã Hoằng Tiến mới, đồng thời triển khai mô hình chính quyền hai cấp, là dấu mốc quan trọng trong công cuộc đổi mới bộ máy hành chính quốc gia. Với vị thế ven biển, bản sắc văn hóa riêng biệt và sự đồng lòng từ nhân dân, Hoằng Tiến sẽ là một hình mẫu địa phương phát triển bền vững, văn minh, hiện đại, sẵn sàng vươn lên trong giai đoạn mới – giai đoạn của hội nhập, số hóa và phục vụ người dân hiệu quả hơn./.